Hoe meer ik er over nadenk, hoe meer het me bevreemdt. Sinds ik werkzaam ben binnen de psychiatrie heb ik het aantal verschillende behandelingen exponentieel zien toenemen. De specialistische termen vliegen je soms rond de oren: EMDR, CGT, MBT, DGT, IPT, kortdurende inzicht gevende psychodynamische psychotherapie en ga zo maar door. Naarmate de kennis toeneemt rondom allerlei psychologische behandelingen voor de psychiatrisch kwetsbare medemens, neemt het aanbod verder toe. Behandeling worden steeds specialistischer en verfijnder. Je zou het kunnen vergelijken met de vertakkingen van een boom.

En als we dit behandelaanbod nu eens gemakshalve inderdaad vergelijken met de structuur van een boom. Wat hoort er dan eigenlijk in de stam thuis? Iedere boom vaart wel bij goed doorvoede aarde, voldoende water en het broodnodige zonlicht. Geldt dat voor de psychisch kwetsbare medemens niet net zo?

Het is duidelijk dat evenwichtige voeding, beweging, een goede dagstructuur, voldoende blootstelling aan de zon en een goede slaaphygiëne een enorme bijdrage kunnen leveren aan herstel. Alles in de natuur draait om balans en juist deze kernzaken zijn dikwijls fors verstoord bij mensen die te kampen hebben met psychiatrische problemen.

Nu zijn er eigenlijk wel voldoende programma’s die voorzien in het verbeteren van het voedingspatroon, het implementeren van voldoende beweging, het creëren van structuur en het bevorderen van het slaappatroon? Zou niet iedere behandeling dienen te bestaan uit deze stamelementen? Iedereen die uit balans is geraakt vaart wel bij zaken die het natuurlijk herstelproces ten goede komen. En in dit geheel zie ik ook een belangrijke rol weggelegd voor meditatie, of moderner: mindfulness. Een behandelvorm die wel geboden wordt binnen het GGZ behandelaanbod, maar zeker niet als basiselement.

Dit schrijvende vraag ik mijzelf dan ook hardop af: waarom zijn deze stamelementen niet een vast onderdeel binnen iedere therapie die gegeven wordt? Ik houd dus een pleidooi voor terugkeer naar de basis, naar de stam. In het steeds complexere netwerk van takken ontstaat het risico dat we de stam wel eens uit het oog zouden kunnen gaan verliezen. Een verwaarloosde stam zal haar takken minder goed kunnen doen opbloeien. En dat kan toch nooit de bedoeling zijn?