Catherine van Zelst is gepromoveerd op weerbaarheid tegen stigma. Ze werkt als onderzoeker en trainer van geestelijke gezondheid-EHBO (MHFA) bij Mondriaan. Ook werkt ze bij het User Research Centre aan de Universiteit van Maastricht, waar ze naar integratie van haar ervaringsdeskundigheid in onderzoek streeft.

Opeens veranderde je blik. Je zag wat we bedoelden. “Zelfstigma, dat herken ik wel, daar heb ik ook last van”. Je vertelde dat je jezelf ook naar beneden haalde. Dat het dus niet alleen ging om de veranderde, negatieve reacties van de omgeving, die we stigma noemden. Dat dit zelfstigma je ervan weerhield om ook maar iets te doen. Dat, èn de angst dat er iets mis zou gaan als je iets zou ondernemen. Je was eraan gewend geraakt om thuis te blijven.

Een psychose brengt veel met zich mee. Het beeld dat je van jezelf hebt kan veranderen. Je probeert te accepteren wat je overkomen is, maar dat is niet zo gemakkelijk. Misschien is het eng dat zoiets je zomaar kan overkomen, of dat je toekomst opeens onzeker lijkt.

Laat je niet weerhouden door negatieve reacties van anderen of door wat ze lijken te vinden. Stigma is een groot probleem waar iedereen met psychische klachten mee te maken kan krijgen. Probeer jezelf niet (onbewust) tegen te houden en jezelf naar beneden te halen om je diagnose en wat anderen daarvan vinden. Als je je bewust wordt van zelfstigma, het leert herkennen, dan kun je er wat aan doen.

Daar kun je vanuit je eigen omgeving al mee beginnen. Een uitlaatklep kan al echt helpen. Voor de één is dat muziek (luisteren, maken), voor de ander schrijven (gedichten, je eigen ervaringsverhaal, of andere verhalen), sporten of wandelen, tekenen of schilderen, praten. Het kan helpen je gedachten te ordenen, negatieve ervaringen los te laten, als je wilt het gesprek aan te gaan over stigma met anderen.

Je koos moedig voor het laatste en ik ben blij voor je. Want ook ik kon niet voorspellen of ze zou luisteren. Maar dat deed ze!!