Op deze pagina zijn alle interviews en blogs te vinden die zijn gepubliceerd in het kader van Psychose Awareness Day 2021.

Interviews PsychoseNet

PsychoseNet heeft interviews geplaatst in het kader van Psychose Awareness Day.

Het eerste interview is met Sabijn, medewerkster in de zorg. Ze vertelt over het stigma dat zij tegenkomt en geeft wat tips om stigma en misverstanden te vermijden: "Blijf nieuwsgierig!"   

In het tweede interview vertelt Robin over zijn ervaringen. Hij probeert er juist open over te zijn, zodat ook anderen snappen wat het inhoudt om een psychosegevoeligheid te hebben. 

Het derde interview is met Imme. Zij vertelt over de hormonale veranderingen die tot haar psychoses leidden en over de veranderingen die zij graag zou zien in de behandeling van psychoses.

Als vierde vertelt Bram over zijn ervaring met psychosegevoeligheid, onder andere over hoe hij na elke psychose een positieve verandering heeft doorgemaakt. Hij heeft ervaren hoe openheid over zijn psychosegevoeligheid heeft geholpen om een netwerk op te bouwen, in zijn sociale omgeving en op zijn werk. 

Het laatste PsychoseNet-interview dat we hier plaatsen is met Sophie, die zich sinds haar psychoses bewuster bezighoudt met spiritualiteit, gezin en zingeving.  

Blogs Het perfecte plaatje

Speciaal voor Psychose Awareness Day 2021 heeft Bram-Sieben Rosema een driedelig blog geschreven over het omgaan met psychosegevoeligheid. Zijn eigen ervaringen gebruikt hij inmiddels ook om professioneel en als vrijwilliger bij te dragen aan kennis over en begrip voor psychosegevoeligheid.

Deel 1- Jezelf mogen zijn met psychose

Stigma, existentieel herstel, psychose. Moeilijke woorden die in de ggz gebruikt worden, horen die wel thuis in de huis-, tuin- en keukengesprekken? Tja, want wat moet je er mee wanneer je met een goede vriend een praatje hebt? Toch ga ik het daar juist wel even over hebben. Alsof je een column in de krant leest terwijl je in het zonnetje aan een biertje nipt. Citroentje er bij. Lekker genieten. Ja, dan lukt het vast wel om deze kost er nog eventjes bij te nemen. Toch?

Ik vind het vooral belangrijk hoe je er zelf in staat. Hoe jij je de periode na het ervaren van een psychose voelt. De eventuele mening van je goede vriend kan je helaas toch onzeker maken weet ik. Dat je gaat denken: “Doe ik er wel toe? Er zijn toch zoveel actievere, succesvollere, interessantere mensen op de aarde dan ik?” Of denk jij nooit zo? En dan ook nog die psychose gehad en de gevolgen er van op je leven. Schrijf die maar op je buik. Of nu ja, deze keer op je mondkapje… Het ene moet je doen, het andere liever laten hoor.

Je mondkapje dus. Wat moet je met je mondkapje? Tijdens de ‘Psychose Awareness Day’ op 24 mei zal je ze wellicht tegenkomen. Mensen met een rake (of rare) spreuk op hun mondkapje. En jij kan er daar een van zijn. Psychosegevoeligheid komt zo meer in de openbaarheid. Dat is wat we willen. Want wat weten de meeste Nederlanders er eigenlijk van? Iedereen kan een psychose krijgen, een groot deel draait daarna gewoon weer mee in de maatschappij. Om maar wat feiten te noemen. Ga dus het gesprek aan.

Plak iets op je mondkapje. Laat je zien. Vertel je ervaringen. Laat van je horen. Je talenten. Geloof er in. In de samenleving dragen we toch echt allemaal een steentje bij. Dat mag je beseffen. Iedereen verdient een plekje. Niks is te gek. Je mag er zijn. Wees trots op jezelf en op jouw bijdrage aan het geheel. Psychosegevoelig of niet, niemand is gek. Soms even anders misschien, en onbekend maakt onbemind, maar echt niet gek. Wat is psychose dan? 

Deel 2 - Psychose: een droomwereld en het perfecte plaatje

Ik wil je graag even meenemen op een fantasievolle droom. Stel je eens voor dat je op een dag kunt leven in je eigen realiteit. Een perfecte wereld voor jou alleen. Hoe stel jij je dat voor? Is het er mooi? Voel je je veilig? Hoe ruikt het? Wie heb je om je heen? En je mag zijn wie je maar wilt. Het perfecte plaatje dus. Zou je dat niet graag willen?

Als ik naar mezelf kijk, en naar mijn eerste psychose, dan creëerde ik deze eigen wereld. Een wereld waarin alles wat mis dreigde te gaan goed zou komen. En de liefde die ik had en die niet beantwoord werd zou goedkomen. Het perfecte plaatje zou realiteit worden. En niet alleen voor mezelf. Ik waande me Jezus die op aarde het contact met God en de mensen goed zou maken. Is dat zo gek om te willen?

Het resulteerde in een opname in Wolfheze, een gesloten afdeling van de GGZ aldaar. Lang waande ik me daar in de isoleer als in de hel, voor het geluk van de mensen. En ik keek uit, door het raam, op de hof van Eden. Met in de ruimte tussen het glas het vagevuur. Ik at niet en dronk niet, en ik snapte eigenlijk niet wat de andere mensen om me heen deden. En ik voelde me op dat moment gelukkig. Nu hoor ik je denken, hoe kan dit nu? En zou dit gevoel zo blijven? En die rare gedachten, hoe zit het daar mee?

Helaas, na de medicatie werd ik moe en vlak. En zag ik in dat het niet de realiteit was. Ik had blijkbaar een psychose gehad. Pfoe, een heftige ervaring. Een ervaring die me wel wat identiteit gaf. Maar ook een ervaring die je niet makkelijk met mensen kan delen. En het betekende dat mijn verwachtingen om met mijn studie te gaan werken, die ik toch al niet zo hoog inschatte, nog verder omlaag gingen. Geen eind goed, al goed. Een soort apathische emotieloze periode volgde.

Ik sliep veel en vond troost in eten. Ik kwam aan, maar kwam verder tot weinig. Met de jaren heb ik nu meerdere psychoses gehad. Sommigen wat fijner dan andere. Maar de frustratie en angsten namen steeds meer de overhand. En nu ik een intieme relatie heb merk ik dat het ook een heftige ervaring is voor de directe omgeving. Een overbelasting van mijn brein, waarin ik al dat wat in de periode er voor te veel was teruggeef aan deze omgeving. In één keer. Alleen is dat lastig en zwaar om te dragen voor hen. Dus, hoe nu verder?

Het perfecte plaatje. Dat is voor mensen met een psychose vaak in het echt lastig te behalen. Een plaatje dat ook mensen zonder psychose kan neerdrukken. Iedereen leeft met verwachtingen die anders uitpakken. Zelf hoop ik in vrijwilligerswerk en werk bij te dragen aan meer begrip en bekendheid over psychose in de maatschappij. En gewoon ook wat mee te draaien in het gewone leven als ieder ander mens. En ook zou ik graag beter snappen hoe en waarom psychoses ontstaan. En wat helpt tegen het ontstaan er van. Wellicht kunnen mensen met die kennis sneller herstellen. En eerder een zo prettig mogelijk leven leiden. Dat hoop ik. Daarbij kan het helpen als de omgeving het eerder leert herkennen. Een plaatje van goede integratie van een psychose in iemands leven en omgeving. Dat is een mooi plaatje, vind je niet?

Deel 3 - Bijstellen van het perfecte plaatje

“Het is heel goed om kinderen zelfvertrouwen mee te geven. Maar het is heel gezond om te leren dat verwachtingen soms moeten worden bijgesteld. Sommige dromen komen niet uit”, vertelt een opa in de serie Oogappels, aflevering 7. Bijzonder om dit in een serie over pubers tegen te komen. Meestal zijn dit de zinnen die je hoort als je voor het eerst een psychose hebt gehad. “Stel je verwachtingen bij, bouw voorzichtig je leven weer op. Kijk wat nog haalbaar is.” Dingen die je ergens wel weet, maar niet wilt horen. Ook omdat je niet weet welk perspectief er dan voor je opdoemt. Want dat mag je vooral zelf uitzoeken. Of positiever gezegd, dat mag je helemaal zelf bepalen.

Met de focus op eigen regie in de GGZ loop je het risico je verloren te voelen. Het valt na een psychose namelijk vaak zwaar om een nieuwe perspectief te zien. Door de medicatie ben je wat duffer. Door gebrek aan mogelijkheden verlies je motivatie. Dit alles werkt door en in op elkaar. Vol zelfvertrouwen solliciteren naar iets valt dan niet mee. En juist het je weer nuttig voelen kan helpen. Weer een rol aan gaan nemen buiten die van zieke. Maar hoe kom je daar?

In werk en ook in relaties valt het jezelf verkopen na een psychose niet mee. Zelf heb ik het geluk dat ik op dit moment wel werk en een relatie heb. Al voelt het niet als vanzelfsprekend. In het begin verloor ik een goede vriend. En met solliciteren voelde ik me onzeker. Ook vergt het werken aanpassingen, zoals minder uren werken, en dat beperkt je. In het samenwonen ligt overbelasting en wederzijds onbegrip helaas ook nog te vaak op de loer. En wat vertel je over de psychose en gevolgen er van tegen de mensen die je al dan niet dagelijks tegenkomt? Met vrienden heb ik het er zelf eigenlijk niet echt over.

Gelukkig is er wel wat hulp. Er is in de GGZ in toenemende mate ondersteuning bij het oppakken van werk en studie. En er zijn veel plekken waar je met en voor mensen met gelijksoortige klachten de eerste stappen in herstel kunt zetten. Waar je vaardigheden kunt opdoen. Waar je weer verbondenheid kunt ervaren met anderen. Weer hoop kunt ontwikkelen voor je toekomst. Hoop die je hard nodig hebt om je staande te houden in deze wereld. Lukt dit? Dan kan je denk ik weer gaandeweg volop leren te genieten van het alledaagse. Het alledaagse dat je niet meer zag door de vervlogen dromen. Dromen die in je hoofd alle aandacht vroegen, maar die je nu hebt bijgesteld en hebben plaatsgemaakt voor nieuwe. Zoals dat gaat in het leven van ieder mens. Gelukkig maar, dan kan ook jij ze waar proberen te maken!