Mensen met ernstige psychische aandoeningen hebben complexe problemen en diverse levenswensen; dit vereist de samenwerking tussen meerdere disciplines, zowel in de gezondheidszorg als in het sociaal domein, die effectief met de cliënt, diens naasten en met elkaar samenwerken. Deze samenwerking kan worden vormgegeven in wat we ‘netwerkpsychiatrie’ noemen. 

Doelen Doorbraakproject Netwerkpsychiatrie

Doel van het huidige project is om ‘netwerkpsychiatrie’ in verschillende regio’s te implementeren. Dit doen we door het implementeren van:

1.    Op het niveau van de cliënt (microniveau): 
a.    Periodieke Herstelondersteunende intake (HOI)  
(bij de start van de behandeling, bij de start van een resourcegroep, of  als een herstelondersteunend onderzoek binnen de lopende behandeling)
b.    Resource Groepen (RG) (evidence-based methode)
c.    Werken aan positieve gezondheid

2.    Op het niveau van diverse zorgonderdelen binnen de ggz en in de regio (mesoniveau): 
a.    Regionale netwerkinitiatieven rond structurele samenwerking tussen ggz en sociaal domein 
b.    Principes van Herstelondersteunende zorg en Positieve Gezondheid – als gemeenschappelijke taal en leidraad voor afstemming tussen zorgonderdelen 

Lokale uitwerking implementatiedoelen in lokale implementatieplannen

Op lokaal niveau implementeren de deelnemende instellen in ieder geval de resourcegroep-methodiek of (in overleg) een vergelijkbare andere methodische aanpak in de triade en over domeinen heen (netwerkpsychiatrie op microniveau) en kunnen de verbeterteams verder een eigen invulling geven aan de implementatiedoelen op mesoniveau in hun lokale verbeterplannen. 

Doelen op cliëntniveau 

Deze activiteiten zijn erop gericht om op cliëntniveau de kansen op herstel te vergroten. Daarbij beogen we vooral vooruitgang in:

a.    het maatschappelijk herstel - daarbij gaat het om verstevigen van een sociaal netwerk, betere dagbesteding, minder zelfstigma, en meer deelname aan werk en opleiding.

b.    het persoonlijk herstel, met als primair doel het versterken van empowerment en het vergroten van de kwaliteit van leven (zoals ook bleek te lukken bij het onderzoek naar de effectiviteit van de resourcegroepen).

Doorbraakmethode

De doorbraakmethode is één van de methoden om de implementatie van richtlijnen en voorbeelden van goede zorg in de praktijk in te voeren (Van Splunteren et al, 2003). Het is een verbetermethode waarbij teams uit verschillende zorginstellingen, in een (tijdelijk) samenwerkingsverband, proberen in een korte tijd concrete verbeteringen in de zorg te realiseren door implementatie van bestaande kennis en goede voorbeelden. Kortom: Doorbraak is verbeteren in een pressurecooker op een strak gestructureerde manier. 

Onderdelen huidig Doorbraakproject 

Specifieke implementatieonderdelen van het huidige Doorbraakproject Netwerkpsychiatrie zijn:
o    Meerdaags trainingsprogramma met supervisie rond het implementeren van de resourcegroepen, herstelondersteunende intake en principes van positieve gezondheid (in overleg kan ook gekozen worden voor POD of een andere methodisch goed uitgewerkte aanpak). 
o    Hulp bij opstellen van een lokaal werk- en meetplan (c.q. implementatieplan).
o    Implementatiebegeleiding vanuit het expertteam, inclusief:

• projectleidersbijeenkomsten (gemiddeld eens per 6 weken) 
• werkbezoeken op locatie
• telefonisch contact en schriftelijke feedback

o    Uitwisseling met andere verbeterteams en advisering vanuit kernteam inclusief: 

• landelijke kick-off meeting
• één of twee tussentijdse landelijke conferenties 
• landelijke slotconferentie

o    Uitwisseling via besloten digitale werkomgeving
o    Toolkit / projectmap implementatietools NWP (inclusief formats)
o    Nulmeting en vervolgmetingen (m.b.v. kwaliteitsinstrumenten) inclusief feedback en advies.

Doelgroep

Zowel ggz-instellingen, verslavingsinstellingen (samen in het vervolg benoemd als ggz-instellingen) instellingen voor beschermd wonen, als instellingen uit het sociaal domein (b.v. sociale wijkteams,  herstelacademies, andere wijkteams of initiatieven uit het sociaal domein) kunnen deelnemen. Idealiter doen vanuit een regio zowel twee of meer ggz-teams mee (denk daarbij aan (F)ACT teams, jeugd teams, forensische teams of teams voor ouderen), als twee of meer teams uit het sociaal domein. Dit is echter geen noodzakelijke voorwaarde.  Het uitgangspunt is deelname van minimaal 8 en maximaal 15 instellingen i.s.m. een gemeente of netwerkpartner naar keuze.

Monitoring en indicatoren 

Tijdens het Doorbraakproject monitoren we in hoeverre het teams lukt om de gestelde doelen te behalen. Op basis van deze meetgegevens kunnen zij hun verbeterplan tussentijds aanpassen (in het kader van de PDCA-cyclus). Er wordt gemonitord op ‘procesindicatoren’ om na te gaan of het lukt om te doen wat er is afgesproken. Daarnaast wordt gemonitord op ‘uitkomstindicatoren’ om na te gaan of de beoogde doelen bij de cliënt worden bereikt. 

Projectorganisatie

Er is een kleine regiegroep van organisaties nauw betrokken bij de totstandkoming van het Handboek Netwerkpsychiatrie, te weten: Erasmus MC (Niels Mulder), Reinier van Arkel (Tom van Mierlo)  en Kenniscentrum Phrenos (Jaap van Weeghel/Floortje Scheepers, Jeanne Nitsche). Frits Bovenberg en Danielle van Duin zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van het project. Begin 2021 wordt een expertteam samengesteld bestaande uit 9 inhoudelijk deskundigen (deels auteurs van het boek) en 3 doorbraakadviseurs.

Planning

Het project start in januari 2021 en loopt tot en met september 2023 (Slotconferentie)

Deelnemers

Aan het Doorbraakproject Netwerkpsychiatrie nemen de volgende instellingen deel:

• Lister
• Reinier van Arkel 
• Parnassia Den Haag
• Parnassia N-Holland
• Antes
• GGz Drenthe
• GGZ-E
• GGZ-WNB
• Leviaan
• Vincent van Gogh
• Fivoor
   

Voor vragen neem contact op met: Danielle van Duin (dduin@kcphrenos.nl).

Download het projectplan van het Doorbraakproject Netwerkpsychiatrie

Digitale werkplaats

Ga naar de digitale werkplaats van het Doorbraakproject Netwerkpsychiatrie