Irene en Klazine, beide betrokken bij Stichting Hersteltalent, spraken open over hun ervaringen en geschiedenis. Opvallend is dat zij, hoewel met een tijdsverschil van ruim 20 jaar, soortgelijke ervaringen hebben met betrekking tot stigma. De diagnose schizofrenie bijvoorbeeld, heeft beiden flink in de weg gezeten, zij het op een andere manier. Het waren vooral de met de diagnose gepaard gaande opmerkingen over lage verwachtingen van de kwaliteit van hun leven (“De ziekte zal je in de rest van je leven flink belemmeren”), die veel impact hebben gehad. Bij Irene waren deze uitspraken, dit stigma, een bevestiging van een negatief zelfbeeld en zorgde dit voor een grote mate van gelatenheid. Irene zegt hierover: “Dit verwachtingspatroon heeft me tien jaar van mijn leven gekost. Dat is erg.” Bij Klazine wakkerden de opmerkingen juist haar strijdlust aan: “Hier ga ik het niet bij laten zitten!” Maar beiden zijn het er grondig over eens: het is funest als professionals keer op keer te zeggen dat je bepaalde dingen niet meer zult kunnen. Die opvatting zit nog steeds diep in de haarvaten van de psychiatrie. En natuurlijk, zo stellen de beide sprekers, het is goed reëel te zijn, maar dat kan niet zonder een positieve boodschap: herstel is altijd mogelijk!

Op de vraag wat belangrijk is in het proces naar herstel, antwoorden zij unaniem: hoop. Beide hebben ervaren dat de steun van en het geloof in hen door belangrijke mensen in hun omgeving van essentieel belang is geweest. Irene zegt hierover: “Al is er maar één persoon die in je gelooft en die je hoop geeft, ook in de meest zwarte tijd van je leven. Dat is bepalend voor herstel. Dat geeft de durf om weer dingen te ondernemen.” Klazine voegt hieraan toe: “Het is belangrijk dat er iemand is die letterlijk met je mee gaat. Niet alleen geloof en woorden, maar ook daden. En dat geldt zowel voor naasten als hulpverleners.”

Tot slot wordt gesproken over hoe open je kunt zijn over je psychische kwetsbaarheid. Want hoewel beide gesprekspartners het erover eens zijn dat psychose vaak een normale reactie is op abnormale omstandigheden, druk en stress, wordt dit denkbeeld niet door velen in de maatschappij gedeeld. Zij adviseren mensen dan ook om goed na te denken over de vraag hoe open je kunt zijn, tegen wie en wanneer. “Je zou willen dat het niet zo is”, aldus Irene, “maar we moeten de realiteit zien: het stigma is er nog steeds. Hou er dus rekening mee.” Taboes de wereld uit helpen door onder meer de Psychose Awareness Day is één ding. Het stigma laten verdwijnen is nog weer heel iets anders. Kennis en direct contact helpen daarbij. Echte ontmoetingen van mens tot mens.

En dat heeft dit gesprek zeker gedaan. Een prachtige en ontroerende ontmoeting met twee sterke vrouwen!

Benieuwd geworden naar het gesprek? Klik hier en beluister het nu.

Alle Psychose Awareness Talks zijn ook hier te bekijken.

Stichting Hersteltalent richt zich op het herstel van mensen met psychiatrische problematiek. Dit doen zij met mensen die zelf ervaring hebben met het herstel van ontwrichtende levenservaring(en).