Verslag Netwerkconferentie Normalisering van Vroege Psychose: hoe normaal moet je zijn?

20-12-2019 2288 keer bekeken 0 reacties

De jaarlijkse netwerkconferentie van het Netwerk Vroege Psychose (NVP) ging over normalisering van vroege psychose. Jonge mensen met psychotische problemen hebben te maken en de kans dat zij hierdoor werk, studie, vrienden en woonruimte verliezen is aanwezig.

Netwerkwerkconferentie Netwerk Vroege Psychose (NVP)
Normalisering van Vroege Psychose: hoe normaal moet je zijn?
10 december 2019
Kenniscentrum Phrenos, Utrecht

De jaarlijkse netwerkconferentie van het Netwerk Vroege Psychose (NVP) ging over normalisering van vroege psychose. Jonge mensen met psychotische problemen hebben te maken en de kans dat zij hierdoor werk, studie, vrienden en woonruimte verliezen  is aanwezig. Normaliseren van psychotische kwetsbaarheid is daarom belangrijk. Het draagt bij aan preventie van psychoses en het verkorten van de duur van de onbehandelde psychose. Ook gaat normalisering uitsluiting, stress, verergering van klachten en stagnatie in de opbouw van het leven tegen.

Met ruim 100 deelnemers keken we tijdens de conferentie naar onszelf en de samenleving. Mogen we in onze samenleving wel afwijkend of anders zijn? Hoe normaal moet je zijn om geaccepteerd te worden? Waar ligt de tolerantiegrens en hoe open kun je zijn? Anderzijds keken we naar onszelf als ggz-behandelaar, verpleegkundige, begeleider, naaste of cliënt: Hoe kijken we naar opvallend of ander gedrag? Wat kunnen we doen om (meer) te normaliseren? Bij deze vragen stonden sprekers als Trudy Dehue, Jaap van Weeghel en Jeroen Zwaal stil.

Hieronder vindt u het programma met eventuele vrijgegeven presentaties.

Dagvoorzitter Nynke Boonstra, voorzitter Netwerk Vroege Psychose, lector Zorg & Innovatie in de Psychiatrie, NHL Stenden Hogeschool Leeuwarden opende de dag.

 

 

 

Jaap van Weeghel, directeur wetenschap Kenniscentrum Phrenos hield een inleiding: 'Stigma als comorbide probleem'

Download presentatie

 

 

Interactief debat: 'Normalisering in de behandeling in de vroege psychosezorg’, met: Ingeborg Siteur, bestuurslid GGZ Nederland en lid van Raad van Bestuur GGZ Rivierduinen, Jules Tielens, psychiater zorgorganisatie bijBram, Paulien Poiesz, ervaringsdeskundige, GGZ Drenthe. Zij debatteerden met de zaal aan de hand van drie stellingen:
Stelling 1: Een psychose draagt bij aan het hervinden van je (authentieke)zelf
Stelling 2: Eerste psychose: normaliseren en niet psychiatriseren!
Stelling 3: Elk mens dat hulp zoekt bij een veranderdoel of ontwikkeldoel ivm een psychiatrische aandoening zou als eerste stap met ervaringsdeskundigen en lotgenoten moeten praten. Het is aan leiders in onze maatschappij om dit te organiseren.

 

Tijdens een tweegesprek over 'Hoe open kun je zijn?' spraken Jeroen Zwaal, ervaringsdeskundig coach en oprichter van 'De verbeelding van kracht' en Widel van Son, klinisch psycholoog GGNet over openheid door hulpverleners over hun eigen ervaringen. Dorothé van Slooten trad op als gespreksleider.

De keyenotelezing:'Stel het wordt normaal om af te wijken'werd gegeven door Trudy Dehue, wetenschapssocioloog en emeritus hoogleraar van de Rijksuniversiteit Groningen, publicist van de boeken De Depressie-epidemie (2008) en Betere Mensen (2014), onderscheiden met de Akademiepenning 2019 van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Er rust tegenwoordig een groter stigma op afwijken dan op stoornissen. Anders hoefden immers niet zo veel ‘afwijkingen' een stoornis te heten. De huidige roep om ‘de-medicalisering’ verandert hier weinig aan. Terwijl we voorheen onze stoornissen moesten erkennen en laten behandelen, leren we nu dat we ze (hadden) moeten voorkomen. Daarmee wordt normaliteit nog sterker als een eigen keuze voorgesteld, wat een verdere verkleining inhoudt van de tolerantie en de variatie. Stel echter dat het weer normaler wordt om af te wijken. 

Workshops

1 Destigmatiseren in de praktijk: maak kennis met de tool ‘Bij nader inzien’
Vooroordelen, ik...? Vooroordelen, ieder mens heeft ze. Hoewel vooroordelen tot op zekere hoogte behulpzaam kunnen zijn om een wereld vol prikkels te ordenen, kan het ook leiden tot stigmatisering. Stigmatisering heeft een negatieve weerslag op het herstel van de patiënt. Aangezien herstel nu net het doel is van de behandeling en begeleiding in de ggz, behoeft het tegengaan van stigma aandacht. Aan de hand van verschillende filmfragmenten gaan we met elkaar in gesprek over stigmatisering in de ggz en denken we gezamenlijk na over destigmatisering in de praktijk. Laat je inspireren en maak kennis met de tool ‘bij nader inzien’ voor destigmatisering in de ggz. Door Luca Koppen, junior projectmanager GGZ zonder stigma en Anne van Winkelhof, ambassadeur, Samen Sterk zonder Stigma Download presentatie

Quickscan destigmatiserend denken in de ggz
Benieuwd hoe (de)stigmatiserend jij werkt? Tijdens deze workshop gaan we aan de slag met de Quickscan Destigmatisering. Een online tool die teams bij ggz-organisaties inzicht geeft in wat al goed gaat op het gebied van destigmatiserend werken en wat nog beter kan. De Quickscan Destigmatisering is een initiatief van Samen Sterk zonder Stigma, uitgevoerd door Kenniscentrum Phrenos. De tool bevindt zich in de laatste ontwikkelfase. Begin 2020 komt deze beschikbaar, maar jij kunt hem deze workshop alvast proberen. Tijdens de workshop vormen we een pop-up team. Ieder teamlid vult de Quickscan in. Aan de hand van de uitkomsten gaan we met elkaar in gesprek over de opvallende uitkomsten. Ook kijken we naar de aanbevelingen en concrete tips. Job van den Heuvel zal bovendien vertellen over de eerste ervaringen van zijn teams bij GGZ Rivierduinen die de Quickscan reeds getest hebben. Door Sanne Baudoin, senior stafmedewerker, Kenniscentrum Phrenos en Job van den Heuvel, directeur behandelzaken en verpleegkundig specialist GGZ Herstelvoorzieningen, GGZ Rivierduinen

3 De balans van openheid op het werk – over onderzoeksresultaten en Coral 2.0 Open zijn over je psychische problemen op het werk of tijdens het solliciteren naar een baan kan een groot dilemma zijn. Daarnaast kunnen stigma’s over psychische problemen gevolgen hebben voor de kans om aangenomen te worden. Waar moet je aan denken bij het open zijn over een psychische problemen? Wat zijn risico's van het wel of niet open zijn? En hoe bereid zijn werkgevers om iemand met een psychische problemen aan te nemen? In deze workshop gaan we in op stigmatisering van psychische problemen in de werkomgeving en bespreken we de tool CORAL 2.0. Door Klaas Pieter Derks, projectmedewerker Psychische diversiteit werkt!, Samen Sterk zonder Stigma en Kim Janssens, onderzoeker Tilburg University Download presentatie

4 Je verhaal herschrijven: Narrative Enhancement and Cognitive Therapy (NECT)
NECT is een nieuwe groepstherapie waarin mensen gezamenlijk praten over en werken aan zelfstigma. Het is een combinatie van psycho-educatie over stigma, cognitieve therapie en een betekenisvol, op de toekomst gericht persoonlijk verhaal leren te construeren. In 2019 zijn de eerste groepen gestart in Nederland en is onderzocht in hoeverre de NECT effectief en uitvoerbaar is in Nederland. In deze workshop geven we een inkijkje hoe dit is bevallen door één van de cliënten aan het woord te laten. Ook zullen de eerste onderzoeksresultaten worden gepresenteerd. Daarnaast zullen we aan de hand van oefeningen ons eigen verhaal herschrijven. Door Rianne Schouwenaar, psycholoog, Parnassia Groep en Lars de Winter, junior stafmedewerker onderzoek, Kenniscentrum Phrenos.

5 ‘Wat doe jij?’
Tijdens deze workshop gaan we aan de hand van theorie/filmpjes en oefeningen met elkaar spreken over (voor)oordelen en hoe deze de interacties met jezelf en anderen kunnen beïnvloeden. We staan stil bij hoe je naar jezelf kijkt, hoe je naar andere mensen kijkt en hoe (voor)oordelen hierbij kunnen zorgen voor ellende zoals onzekerheid, schaamte, stress en buitensluiting. En we spreken natuurlijk over: wat je eraan kunt doen! We stellen onszelf de vraag: Wat Doe Jij? Je gaat naar huis met (normaliserings)tools om beter te kunnen omgaan met deze (voor)oordelen.  In ons werk en daarbuiten zijn we vrijwel voortdurend bezig met het belabelen en beoordelen van onze omgeving. Het is lekker weer/het is vies weer, dit is leuk/dit is stom, het was een fijne dag/het was een stressvolle dag. Dit belabelen gebeurt ook in contact met andere mensen en in contact met jezelf. Mensen kunnen last krijgen van deze 'labels' en een groep die er veel last van heeft zijn mensen met psychische klachten en/of psychiatrische diagnosen. Ongeveer 75% van de mensen van de mensen in zorg voor psychische klachten geeft aan negatieve gevolgen te ondervinden door (voor)oordelen en stigmatisering. Door Kim Helmus, GZ psycholoog en vice-voorzitter stichting ‘Wat doe jij’? Download presentatie

7 Vroege psychose: blijf bij de groep!
In deze workshop werd getoond hoe op de zorgboerderij ‘Bij Bram’ de combinatie van normaal doen (werken en ontspannen) direct geïntegreerd op locatie met persoonlijke behandeling werkt. Patiënt, familie, verpleegkundige Chantal Hoffman, boer Bram van der Leden en psychiater Jules Tielens vertelden erover en beantwoordden vragen. www.bijbram.nu

 

8 Bewustwording in contact met jongeren: een opstelling~~In deze workshop maakte Jeroen Zwaal aan de hand van een casus een opstelling van de cliënt, hulpverlener en direct betrokkenen  door Jeroen Zwaal, ervaringsdeskundig coach en oprichter van 'De verbeelding van kracht'

 

 

9 Destigmatisering in de wijk
Mensen blijven meer thuis als ze een lichamelijke of psychische aandoening krijgen. De zorg komt naar hen toe, in hun woning, in hun wijk. Maar is die wijk daar wel aan toe? De tolerantie in Nederland is de laatste jaren niet veel beter geworden. Uit onderzoek blijkt, dat de sociale afstand tot (jonge) mensen met mentale gezondheidsproblemen best groot is. Zo blijken we liever niet iemand met een psychose of autisme als schoonzoon of buur te krijgen. Dat gevoel van afstand komt meestal voort uit onbekendheid. Wat kunnen wij als ggz doen om die afstand tot mensen met mentale gezondheidsproblemen te verkleinen?In Eindhoven heeft de gemeente samen met GGzE een project Mental Health First Aid voor lekenpubliek opgezet. Onderdeel daarvan is ook de ontwikkeling van een destigmatiseringsprogramma in de wijk. In deze workshop zal ingegaan worden op de rol van de ggz bij stigmatisering en op het hoe van zo’n programma. Want wat en wie komen daarbij kijken? door Suzan Oudejans, coördinator Kennisconsortium Destigmatisering en sociale inclusie en Dorothé van Slooten, senior stafmedewerker vroege psychose en innovatie, beiden werkzaam bij Kenniscentrum Phrenos

10 Stigma educatie In onze samenleving is de kennis over psychische aandoeningen doorgaans gering en hebben mensen met een psychische aandoening bij velen een negatieve reputatie. Mensen met een psychische aandoening zouden gevaarlijk zijn, onvoorspelbaar en niet goed in staat sociale rollen te vervullen. Voor veel (ex-)ggz-cliënten is stigmatisering een dagelijkse bron van zorg. Het heeft doorgaans negatieve gevolgen voor iemands sociale identiteit en leidt vaak tot structurele achterstelling op het gebied van lichamelijke gezondheid, welzijn, actief burgerschap en toegang tot hulpbronnen. Desondanks worden cliënten nauwelijks voorgelicht over deze gevaren. Stigma-educatie lijkt dus hard nodig, zowel voor cliënten als hulpverleners, maar kent ook de nodige valkuilen. Want hoe kunnen we stigma-educatie aanbieden die informatief, praktisch, goed getimed en herstelondersteunend is en geen angst of apathie voortbrengt? Door Jaap van Weeghel, directeur wetenschap, Kenniscentrum Phrenos en Fleur van der Bij, schrijfster en ervaringsdeskundige. Download presentatie Jaap van Weeghel. Download presentatie Fleur van der Bij

Impressie van de dag
De deelnemers  Pieter Kantebeen, Clasine Klijs, Paulien Poiesz,en Karin Kruithof deelden aan het einde van de dag hun ervaringen

 

Dagvoorzitter Nynke Boonstra sloot de dag af.

 

 

 

 

Organisatie van de dag lag in handen van Kenniscentrum Phrenos en de congrescommissie van het Netwerk Vroege Psychose

Locatie

Kenniscentrum Phrenos, da Costakade 45, 3521 VS Utrecht

Accreditatie

Accreditatie is aangevraagd bij NVvP, FGzPt, Kwaliteitsregister V&VN en VSR.

 

 

Reacties

Anti spam controle *

We gebruiken CAPTCHA als controlemiddel om spam tegen te houden. Vink de checkbox aan om door te gaan. Mogelijk wordt er gevraagd om bepaalde afbeeldingen te selecteren.
 
Een momentje...

0  reacties

Cookie-instellingen