Wim Veling: Psychose is gelukkig een ziekte!

07-09-2017 1751 keer bekeken 2 reacties

Een tijdje geleden was ik bij een bijeenkomst over persoonlijk herstel. In een volle zaal met ruim honderd mensen werden ervaringen met de ggz gedeeld. Het bleek dat psychiaters het ergst waren. Die denken alleen maar aan pillen, hoe meer hoe liever. Ze zijn alleen geïnteresseerd in symptomen. Ik durfde pas aan het eind uit de kast te komen. Mijn buurvrouw troostte me met de opmerking dat ik voor een psychiater wel leek mee te vallen. Korte tijd daarna besprak ik met een groepje hulpverleners een tekst over psychosebehandeling. Verschillende mensen zeiden dat ze de tekst op zich wel waardeerden, maar dat ze het “dokterig” vonden. Dat was geen compliment.

Denken over psychose als een medisch probleem is uit de mode aan het raken. Jim van Os schreef onlangs in een opiniestuk in het NRC dat het medisch model één van de problemen is in de huidige ggz. Door psychiatrische problemen te zien als een ziekte krijg je behandelingen die technisch-medisch zijn, gericht op bestrijden van symptomen en op genezing. Je zou denken: wie kan daar tegen zijn? In een radio programma werd een buurman van een jong meisje met ernstige depressies en anorexia geïnterviewd. Zij was overleden. Hij had twee jaar lang dagelijks een wandeling met het meisje gemaakt, gevraagd hoe het met haar ging en met haar proberen mee te leven. Dat werd tegenover de ggz behandeling geplaatst. Hadden ze dat maar gedaan, dat had de kern van de behandeling moeten zijn. Dan was er ruimte gekomen voor persoonlijk herstel, een zinvol leven zonder dat alle problemen opgelost zijn.

Hier wordt een karikatuur gemaakt, en een valse tegenstelling. Alsof een medisch-psychiatrische behandeling empathie en medemenselijkheid uitsluit. Alsof verlichten van lijden niet een kern van medische behandeling is. Maar het suggereert ook dat het schadelijk is om psychose als medisch probleem te zien. Een gesprek met de buurman is beter. En die boodschap moeten we niet willen.

Medicatie helpt toch echt bij psychose. Psychiatrische behandelingen hebben een beter resultaat als ze technisch goed worden uitgevoerd. Alle gespecialiseerde behandelcentra geven aan dat veel patiënten die naar hen verwezen worden nooit echt goed volgens gewone richtlijnen zijn behandeld. Door behandelprotocollen strak uit te voeren komen veel mensen vervolgens alsnog van hun psychose of depressie af.

En vergeet niet: mensen met psychose zijn er veel beter aan toe sinds psychiatrische problemen als ziekte worden beschouwd. Vroeger dachten we dat de duivel er achter zat, boze geesten, vervloeking. Of was het je eigen schuld, of van je moeder. Of was de maatschappij ziek. Spirituele of morele verklaringen hebben altijd geleid tot uitsluiting, opsluiting of erger. Doe mij dan maar het medisch model.

2  reacties

2  reacties

09-09-17 om 14:58

Geachte heer Veling,

wat heeft U een geweldig kunstwerk aan de muur hangen, voortreffelijk!

Hartelijke groet,
Fabian Snijders

11-09-17 om 0:00

Geachte heer Veling,

op het meest fundamentele niveau ben ik niet langer in staat de voorspellende kracht van commerciële algoritmen te differentiëren van Synchroniciteit, een fenomeen dat op zijn beurt bij veel Klinisch Psychologen zelfs volkomen onbekend is.

Mocht U wezenlijk wat op hebben met het welzijn van volgende generaties, hetgeen ik veronderstel, dan geeft uw pleidooi voor het medisch model mij daarin bijzonder weinig vertrouwen.

Cookie-instellingen