Widel van Son is klinisch psycholoog bij het VIP-team van GGNet in Apeldoorn. Ze is lid van de Commissie Netwerk Vroege Psychose, en van daaruit voorzitter van de werkgroep Rijgeschiktheid bij Psychose. Klik hier voor meer informatie over Widel.

Met een rijsimulator stonden we begin oktober op het ENMESH-congres om het onderwerp rijgeschiktheid onder de aandacht te brengen. Onderzoekers op het gebied van psychose en schizofrenie uit verschillende landen van Europa, maar ook van verder weg kwamen hier bij elkaar. Heel veel van hen zijn natuurlijk gewoon afkomstig uit Nederland, behandelaars die dagelijks werken met mensen met psychose en daarnaast onderzoek doen.

We vroegen deze collega’s of ze wisten dat je de eerste maanden na herstel van een psychose niet achter het stuur mag zitten. Wat een onbekendheid bleek er te zijn, en wat een verontwaardiging. “Hè, mag je niet rijden als je van een psychose bent hersteld?!” En vooral dit publiek vroeg natuurlijk onmiddellijk: “Is daar wel bewijs voor? Is het onderzocht dat je dan niet rijgeschikt zou zijn?” Nee, dat bewijs is er niet. En ondanks dat, mag je na herstel van een manische periode met psychose zonder recidiefvrije termijn weer rijden en na een gewone psychose niet. Overigens is ook in dat eerste geval een keuring door een psychiater nodig bij aanvraag van een rijbewijs.

We hebben er op deze plek al vaker over geschreven: het is in onze ogen niet eerlijk dat dit verbod is gebaseerd op het oordeel over grote groepen, terwijl de individuele verschillen zo groot zijn. Nu de VN-rechten van de mensen met een handicap ook door Nederland zijn geratificeerd, hopen we de kijk die de overheid heeft op herstel, mobiliteit en verkeersveiligheid te veranderen.

In onze ogen moet worden beoordeeld naar hoe mensen omgaan met hun symptomen. Of ze ernaar kunnen kijken en verstandige beslissingen nemen over hun rijgedrag. Herstellen van een psychose kan al een moeizame weg zijn, maar daarna ook nog eens worden beperkt door onterechte regels, daar moet verandering in komen!

De werkgroep Rijgeschiktheid bij Psychose brengt binnenkort een nieuwe concept-richtlijn uit. In december zal iedereen die geïnteresseerd is hier commentaar op kunnen geven, zodat er een breed draagvlak zal zijn als we deze richtlijn aan de minister gaan aanbieden.  

Opdat mensen met een psychose weer mogen rijden als ze het kunnen!